แนวคิดหลัก
ISO/IEC 29110 คือชุดของมาตรฐานที่กำหนด วงจรชีวิตวิศวกรรมซอฟต์แวร์ (Software Engineering Lifecycle) โดยมุ่งเน้นไปที่ องค์กรขนาดเล็กมาก (Very Small Enterprises - VSEs) ซึ่งโดยทั่วไปจะมีบุคลากรน้อยกว่า 25 คน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยให้ VSEs สามารถส่งมอบผลิตภัณฑ์และบริการซอฟต์แวร์ที่มีคุณภาพในลักษณะที่สามารถควบคุมและตรวจสอบได้
Spec Kit (เช่น Open-source toolkit ของ GitHub) เป็นเครื่องมือที่ใช้แนวทาง Spec-driven development ซึ่งทำให้ ข้อกำหนด (Specification) เป็นศูนย์กลางของกระบวนการพัฒนา โดยใช้ AI Agent (Gen AI) ในการสร้าง Artifacts ต่างๆ เช่น โค้ด, แผนการดำเนินการ, และรายการตรวจสอบ (Checklists)
การผสานสองส่วนนี้เข้าด้วยกันคือการใช้ ความสามารถของ Gen AI และโครงสร้างของ Spec Kit ในการ สร้างและจัดการเอกสาร ที่จำเป็นสำหรับการปฏิบัติตามข้อกำหนดของ ISO/IEC 29110
การประยุกต์ใช้ Spec Kit และ Gen AI กับ ISO/IEC 29110
มาตรฐาน ISO/IEC 29110 Basic Profile (ซึ่งเป็นระดับที่ VSEs นิยมใช้) จะมุ่งเน้นไปที่ 2 กระบวนการหลัก ได้แก่ Project Management (PM) และ Software Implementation (SI)
นี่คือวิธีการนำ Spec Kit และ Gen AI มาช่วยในการจัดทำเอกสารสำหรับแต่ละกระบวนการ:
1. Project Management (PM Process)
| กิจกรรมหลักของ ISO/IEC 29110 (PM) | การประยุกต์ใช้ Spec Kit และ Gen AI | ผลลัพธ์ที่เป็นเอกสาร |
|---|---|---|
| Project Planning | ใช้ Gen AI (LLM) ร่วมกับ Spec Kit เพื่อ วิเคราะห์ขอบเขต และ ข้อกำหนด (Spec) ที่ชัดเจน จากนั้นให้ AI สร้างร่างแผนงานโครงการ (Project Plan) และ ประเมินความเสี่ยง เบื้องต้นตามเทมเพลตมาตรฐาน | Project Plan Document (รวมถึงขอบเขต, ตารางเวลา, ทรัพยากร, การประเมินความเสี่ยง) |
| Project Plan Execution | ใช้ Spec Kit ในการแปลงขั้นตอนใน Project Plan ให้เป็น รายการงานย่อย (Task Breakdown) ที่ AI สามารถสร้าง รายการตรวจสอบ (Checklists) และ รายงานความคืบหน้า อัตโนมัติ | Meeting Minutes (บันทึกการประชุม), Progress Reports (รายงานความคืบหน้า) |
| Project Closure | สั่งให้ Gen AI สรุปผลการดำเนินงาน เทียบกับ Project Plan และ จัดทำบทเรียนที่ได้รับ (Lessons Learned) | Project Closure Report |
2. Software Implementation (SI Process)
| กิจกรรมหลักของ ISO/IEC 29110 (SI) | การประยุกต์ใช้ Spec Kit และ Gen AI | ผลลัพธ์ที่เป็นเอกสาร |
|---|---|---|
| Software Requirements Analysis | ใช้ Spec Kit ในการกำหนด ข้อกำหนดเชิงหน้าที่และไม่เชิงหน้าที่ (Functional & Non-functional Specs) ให้ชัดเจน Gen AI สามารถช่วย ตรวจสอบความกำกวม และ สร้าง User Stories เพิ่มเติม | Software Requirements Specification (SRS) |
| Software Architectural and Detailed Design | ใช้ Gen AI ในการ สร้างร่างเอกสารการออกแบบ (Design Document) โดยอ้างอิงจาก SRS และ แนะนำรูปแบบสถาปัตยกรรม (Architectural Patterns) ที่เหมาะสม | Software Design Document (SDD) |
| Software Construction & Integration and Tests | Spec Kit สั่งการให้ AI สร้างโค้ด และ สร้าง Test Cases อัตโนมัติ (Test-driven development) จากข้อกำหนด (Spec) และใช้ AI ในการ บันทึกผลการทดสอบ (Test Logs) | Test Plan, Test Report, Code Documentation |
| Product Delivery | ใช้ Gen AI ในการ สร้างเอกสารคู่มือการใช้งาน (User Manual) และ คู่มือการติดตั้ง (Installation Guide) จาก Design และ Test Artifacts ที่มีอยู่ | User Manual, Installation Guide |
ประโยชน์หลักของการใช้งานร่วมกัน
- ความสอดคล้องของเอกสาร (Compliance) : Gen AI สามารถถูก "ฝึก" หรือป้อนด้วยข้อกำหนดเฉพาะของ ISO/IEC 29110 เพื่อให้แน่ใจว่าเอกสารที่สร้างขึ้นมีหัวข้อ, เนื้อหา, และระดับรายละเอียดที่ ตรงตามมาตรฐาน
- ลดภาระงานของ VSEs (Reduced Workload) : VSEs มักมีทรัพยากรจำกัด การใช้ Gen AI ช่วย สร้างร่างเอกสาร จำนวนมาก ทำให้ผู้เชี่ยวชาญใช้เวลาน้อยลงในการเขียน และไปเน้นที่การ ทบทวนและอนุมัติ แทน
- การควบคุมเวอร์ชัน (Version Control) : Spec Kit มักจะทำงานร่วมกับระบบควบคุมเวอร์ชัน (เช่น Git/GitHub) ทำให้การเปลี่ยนแปลงข้อกำหนด, โค้ด, และเอกสารมีความเชื่อมโยงและสามารถ ตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability) ได้ง่าย ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการตรวจประเมินมาตรฐาน
- ความเร็ว (Speed) : การสร้างเอกสารที่ต้องทำซ้ำๆ เช่น รายงานความคืบหน้า หรือบันทึกการประชุม สามารถทำได้เร็วขึ้นอย่างมาก
ข้อควรระวัง
- การทบทวนโดยมนุษย์ (Human Review) : เอกสารที่สร้างโดย Gen AI ต้อง ได้รับการทบทวนและตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญเสมอ เพื่อยืนยันความถูกต้องทางเทคนิคและความสอดคล้องกับสภาพจริงของโครงการและองค์กร
- ความปลอดภัยของข้อมูล (Data Security) : ควรใช้ Gen AI ที่ทำงานในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย (เช่น Private LLMs หรือ Enterprise-grade AI tools) เพื่อป้องกันการรั่วไหลของข้อมูลโครงการที่เป็นความลับ
- การปรับแต่ง (Tailoring) : ISO/IEC 29110 อนุญาตให้มีการปรับแต่ง (Tailoring) กระบวนการได้ Gen AI ควรสามารถสร้างเอกสารที่ สะท้อนการปรับแต่ง ขององค์กรได้ ไม่ใช่แค่สร้างเอกสารตามเทมเพลตทั่วไป
การใช้ Spec Kit ร่วมกับ Gen AI จึงเป็นเครื่องมือที่มีศักยภาพสูงในการช่วยให้ VSEs สามารถบรรลุการรับรองมาตรฐาน ISO/IEC 29110 ได้อย่างมีประสิทธิภาพและรวดเร็วยิ่งขึ้น